Người già mọc răng, vì sao?


Thông thường, một đời người chỉ có hai lần mọc răng. Đó là lần mọc răng tạm thời (còn gọi là răng sữa) khi đứa trẻ từ 6 tháng tuổi trở đi. Sau đó là mọc răng vĩnh viễn: từ 6-11 tuổi, răng sữa rụng dần và các răng vĩnh viễn mọc thay thế. Nhưng một số người già đã rụng răng, lại mọc răng lần thứ ba. Vậy y học nhìn nhận vấn đề này như thế nào?

1.Một số người cao tuổi mọc răng
  • Trong sử sách Trung Quốc có ghi lại: Võ Tắc Thiên (nữ hoàng đời Đường) khi 80 tuổi đã mọc ra 2 chiếc răng mới. Bà vui mừng nghĩ rằng đó là biểu hiện của "trường sinh bất lão" bèn đổi niên hiệu "như ý" thành "trường thọ".
  • Còn thời kỳ hiện đại, theo "Nhân dân nhật báo" (Trung Quốc) ngày 6/9/1990, có cụ Khương Trường Văn, ở thôn Đắc Thắng, huyện Tân Kim, tỉnh Liêu Ninh bị bệnh huyết áp cao và thấp khớp đã 15 năm, cụ cũng đã nhiều năm ăn món kiến chữa bệnh (kiến nhúng nước sôi, làm sạch, rang khô, ngào đường), không chỉ khỏi bệnh mà khi cụ 80 tuổi bỗng mọc răng lần thứ ba. Tờ "Thượng Hải văn báo" ngày 29/9/1990 thì đưa tin: cụ Lý Thẩm Như khi 80 tuổi đã mọc ra 18 răng mới, không chỉ ăn được lương thực thông thường mà còn ăn được cả những hạt đậu rang rất cứng.
  • Theo "Biologia", tháng 4/1992 thì ở Thượng Hải, Trung Quốc, có cụ bà Tan Tszinchen, 90 tuổi, bị rụng răng móm mém từ hồi 50 tuổi trở đi và chỉ còn lại 9 chiếc răng. Thế nhưng cách đó không lâu cụ Tan Tszinchen cảm thấy đau trong lợi, khiến cụ trở lại hồi ức tuổi thơ khi bắt đầu mọc răng. Quả vậy, cụ mọc răng thật. Chỉ trong vòng ít ngày sau đó, cả hai hàm răng mọc thêm 23 chiếc răng mới và cụ lại có đúng 32 chiếc răng. Gặp gỡ các phóng viên, cụ cười rất tươi phô ra hai hàm răng được phục hồi tự nhiên bởi một sự kiện kỳ diệu khó tin, nhưng đó lại là sự thật.
  • Ngoài ra, người ta còn đưa tin ở Thổ Nhĩ Kỳ, có cụ bà đã rụng hết răng, nhưng tới năm 105 tuổi lại mọc ra 10 răng...
  • Ở nước ta, thời xưa, thỉnh thoảng cũng có những người già mọc răng mới. Nhưng có nhiều người mê tín dị đoan cho là điềm gở vì người già mọc răng sẽ ăn hết lộc trời của con cháu. Thời kỳ hiện đại, theo báo "Nhân dân chủ nhật" số ra ngày 2/12/1990, có cụ Vương Đình Biền, 81 tuổi (1990), trước đó là cán bộ Tổng Công ty Bông vải sợi, Bộ Công nghiệp nhẹ đã về hưu năm 63 tuổi, nhà ở 46 Hàng Bè (Hà Nội), mọc thêm răng mới. Cụ Biền thường xuyên tập luyện (tập "cốc đại phong", đi bộ, xoa bóp, tập một vài động tác theo Yoga) và ăn uống có điều độ, luôn giữ được tinh thần thanh thản, thoải mái. Ở tuổi 81 nhưng cụ Biền trẻ hơn tuổi đến vài thập kỷ, mái tóc hoa râm nhưng tóc đen nhiều hơn trắng, da mặt không có mấy nếp nhăn, cặp mắt nhìn rất sáng. Đặc biệt ở tuổi 81 mà hàm răng trên của cụ còn mọc thêm 1 chiếc răng - cụ Biền há mồm cho phóng viên xem chiếc răng mới mọc và nói đùa: "Nó mọc bổ sung cho cái răng đã rụng đấy".
  • Còn báo "Đại đoàn kết" ngày 15/2/1992 thì đưa tin: cụ Kim Thị Côi, ở xã Hát Môn, huyện Phúc Thọ, tỉnh Hà Tây, đầu năm 1992 ở tuổi 102 vẫn mọc thêm 1 răng hàm. Cụ Côi vẫn khỏe mạnh, tự phục vụ, không ốm đau.

2.Lý giải của y học

  • Việc người già mọc răng mới, xưa nay đều có ở các nước. Nhiều nhà khoa học cũng đã lưu ý nghiên cứu để tìm ra nguyên nhân và lời giải đáp.
  • Ở trong miệng, răng được cắm chặt vào các hốc răng của xương hàm. Thông thường phôi người có hai lớp mầm răng: lớp 1 là sau khi sinh ra 6 - 8 tháng thì mọc răng tạm thời (còn gọi là răng sữa), từ 3 - 6 tuổi có 20 răng gồm 8 răng cửa, 4 răng nanh và 8 răng hàm nhỏ. Lớp 2 là đợt thay răng sữa: từ 6 - 11 tuổi, răng sữa rụng dần và răng vĩnh viễn mọc thay thế, có tổng cộng là 32 răng; ngoài 20 răng mọc vào thế chỗ, còn mọc thêm 8 răng hàm lớn và 4 răng khôn (vào khoảng 17 - 30 tuổi mới mọc răng khôn, nhưng có người không mọc răng khôn). Đặc biệt có một số ít người ở thời kỳ phôi thai còn có lớp mầm răng thứ 3, tới thời kỳ già lão mới bắt đầu mọc ra, một số nhà y học gọi là "răng vững thời kỳ sau".
  • Có một số người do dinh dưỡng không tốt, hoặc hàm răng dung nạp không nổi mà chiếc răng hàm cuối cùng (răng khôn) mọc ra rất muộn, hoặc suốt đời chẳng mọc ra. Cá biệt có người già sau khi răng hàm rụng hết, răng khôn chưa mọc mới bắt đầu nhú ra. Qua luận cứ này người ta cho rằng 2 răng mọc mới của Võ Tắc Thiên (và có thể cả cụ Kim Thị Côi...) là trường hợp người già mọc răng khôn và vẫn thuộc lớp mầm răng thứ 2.
  • Còn những người già mọc mới nhiều răng (cả răng cửa và răng hàm) như cụ Lý Thẩm Như, cụ Tan Tszinchen... là thuộc những người có lớp mầm răng thứ 3 (răng vững thời kỳ sau).

3.Trông chờ vào y học tương lai

  • Hiện tượng mọc ra "răng vững thời kỳ sau" đã đặt ra cho y học một suy ngẫm và nghiên cứu mới là làm cách nào để mọi người già khi "Hàm răng chiếc rụng, chiếc lung lay..." vào lúc tuổi cao lại mọc ra hai hàm răng mới để thưởng thức của ngon vật lạ, mà không lúng túng trông cậy vào những chiếc răng giả chểnh mảng. Nhiều nhà khoa học hy vọng trong tương lai có thể giải quyết vấn đề này theo một số hướng sau: Một là ứng dụng khoa học kỹ thuật mới của thế kỷ 21 này để kiểm tra xem người già có lớp mầm răng thứ 3 không - nếu có, khi muốn cho mọc ra thì dùng dòng điện kích thích, hoặc tiêm chất sinh trưởng tế bào... khiến cho "răng vững thời kỳ sau" dễ dàng mọc ra. Hai là với những người không có mầm răng thứ 3 thì sử dụng công nghệ gen, tiến hành thay gen hoặc trị liệu chuyển gen cho tế bào trong hàm răng để tạo ra mầm răng lớp thứ 3. Ba là dùng kỹ thuật sinh học phân tử phân ly ra tế bào thuộc mầm răng thứ 3 để đem bảo tồn trong chân răng chờ tới khi già cần đến. Hoặc dùng tế bào gốc để tái sinh lớp mầm răng thứ 3 sẵn sàng thay thế những răng bị rụng, mọc ra răng mới.

BS. Vũ Hướng Văn